Die invloed van spesifieke tydsraamwerke en transaksies op die beoordeling van fondsprestasies

Het u al ooit daarmee geworstel of fondsprestasies op enige gegewe oomblik werklik alles vertel wat u behoort te weet rondom die wenslikheid om in ʼn fonds te kan belê of om hierdie fonds in u portefeulje te behou al dan nie?

Wel, as die fondsprestasie uitstekend tot bevredigende resultate opgelewer het, is die antwoord maklik – “Ja, natuurlik, ek hou die fonds!”. As die fonds swak gevaar het, is die oplossing eweneens voor die hand liggend – “Raak ontslae van die fonds”. Ongelukkig, fondsprestasies soos op ʼn bepaalde tydstip gerapporteer, vertel nie altyd die volle storie nie en is sulke besluite dus nie so maklik of korrek as wat dit op die oog af sou lyk nie.

Vervolgens sal ek verskillende voorbeelde aanhaal waarin die voorkoms van spesifieke gebeure, hetsy die onder-prestasie van die fondsbestuurder of spesifieke kontantvloei-transaksies, op bepaalde tydstippe ʼn bepalende rol kan speel in die uitkoms van fondsprestasies soos deur beleggers ondervind:

Eerstens,  veronderstel die volgende situasie waar vier fondse, wat in dieselfde tipes markinstrumente belê, met mekaar vergelyk word oor ʼn tien-jaar periode. Let op dat negatiewe opbrengste in rooi uitgebeeld word. Die eerste drie fondse (A, B, en C) beleef twee negatiewe of swak opbrengsjare agtereenvolgens, in verskillende stadia van die tien-jaar siklus, naamlik aan die begin, aan die einde en in die middel daarvan. Die vierde fonds beleef ook dieselfde negatiewe opbrengsjare, nie agtereenvolgens nie, maar verspreid oor die tien-jaar periode. 

Year	Fund A	Fund B	Fund C	Fund D
1	-25%	12%	17%	17%
2	-10%	15%	9%	15%
3	5%	9%	15%	-10%
4	12%	17%	12%	12%
5	22%	37%	-25%	37%
6	37%	22%	-10%	9%
7	17%	12%	5%	12%
8	9%	5%	12%	-25%
9	15%	-10%	22%	5%
10	12%	-25%	37%	22%

Watter fonds sou u verkies om in te belê vir die volle tien-jaar periode?

Fonds A? Nee, na die eerste twee jare van negatiewe opbrengste sou beleggers se geduld en moed in hul skoene gesak het en sou waarskynlik die hasepad gekies het. Fonds B? Fantastiese rit tot by jaar 9, dan sou beleggers nogal groot kapitaalverliese (in randterme) ervaar en sou hul die belegging na tien-jaar verlaat met redelike dikmonde oor al die kapitaalverliese wat hierdie ervaring vir hul ingehou het. Waarskynlik sou beleggers ʼn bietjie beter oor Fonds C gevoel het, hoewel die twee negatiewe opbrengsjare hul na alternatiewe sou laat soek het. Uit al die “slegte” keuses sou Fonds D seker dan die “beste” antwoord wees.

Wel, die reine waarheid is dat dit geen duit sou saak maak watter fonds u sou kies vir hierdie tien-jaar tydperk nie omrede al vier fondse presies dieselfde endwaardes uiteindelik sou oplewer!

Voorbeeld 1:

R100 invested	Fund A	Fund B	Fund C	Fund D
average return	9.4%	9.4%	9.4%	9.4%
FV of R100	217.93	217.93	217.93	217.93
annualised return	8.1%	8.1%	8.1%	8.1%
std deviation	16.1%	16.1%	16.1%	16.1%

Natuurlik sou dit saak maak indien u die belegging voor die verstryking van die tien-jaar tydperk sou afkoop, en dus watter fonds wanneer swak opbrengste ervaar het. Inderwaarheid sou die opbrengste van die fondse na die afloop van byvoorbeeld ʼn 8-jaar tydperk drasties vanmekaar verskil het.

R100 invested	Fund A	Fund B	Fund C	Fund D
average return	8.4%	16.1%	4.4%	8.4%
FV of R100	169.20	322.86	130.39	170.13
annualised return	6.8%	15.8%	3.4%	6.9%
std deviation	17.9%	9.2%	13.6%	17.4%

Die punt wat ek hierbo wil illustreer is dat opbrengssyfers opsigself nie so objektief is as wat dit oënskynlik voorkom nie. Wees verseker, elke fondsbestuurder ondergaan ʼn tydperk van relatiewe onder-prestasie teenoor hul mededingers en markopbrengste. Wat vandag die absolute “beste” is, mag dalk nie meer so wees oor vyf of tien jaar van nou nie. Daar is dalk wel “goeie” fondsbestuurders, maar dit beteken nie dieselfde as die “beste” fondsbestuurders nie. In eersgenoemde geval is dit eerder ʼn geval van vertroue in die beleggingsproses en filosofie van die beleggingsbestuurder sonder die verwagting van “altyd goeie” opbrengste. [Beleggers kan natuurlik hierdie kwessie van onder-prestasie deur ʼn fondsbestuurder systap deur eenvoudig in ʼn lae-koste indeksfonds te belê].

Vervolgens, en om terug te keer na my 10-jaar tydperk voorbeeld, sal ek aantoon dat wanneer ʼn belegger gereeld onttrekkings maak uit ʼn fonds (of gereeld geld belê), die spesifieke tydstip wanneer ʼn fonds in die tien-jaar tydperk onderpresteer wel ʼn uitwerking gaan hê op die uiteindelike opbrengs. So, in hierdie geval, anders as met die eerste voorbeeld, is daar wel duidelike opbrengsverskille sodra u byvoorbeeld gereelde onttrekkings uit die fonds maak. Dus, u persoonlike beleggingservaring gaan nie dieselfde wees as die amptelik-gerapporteerde opbrengste nie. Laasgenoemde syfers is net van toepassing op daardie beleggers wat vanaf datum van die oorsigtydperk in die fonds belê was en geen transaksie (onttrekkings of nuwe beleggings) in daardie tydperk gemaak het nie.

Veronderstel  ʼn belegger sou op ʼn gereelde grondslag ʼn vaste randbedrag uit die belegging onttrek.  Eenvoudigheidshalwe, elke jaar word R5 vanuit ʼn belegging van R100 onttrek. Na afloop van die tien-jaar tydperk sal die onderskeie fondse soos volg presteer het:

Voorbeeld 2:

fixed amount withdrawn	5.00 p.a.	Fund A	Fund B	Fund C	Fund D
total income		50	50	50	50
end capital		114.63	160.87	137.77	149.93
annualised return		6.1%	9.0%	7.7%	8.4%

In hierdie geval sou Fonds B die beste van al vier fondse gevaar het. Onthou egter dat in wese al vier fondse, sonder enige transaksie-vloeie, presies dieselfde opbrengste na tien jaar sou oplewer (soos aangetoon in voorbeeld 1), maar die spesifieke voorkoms van onttrekkings en wanneer negatiewe opbrengste in die tien-jaar periode plaasgevind het, speel nou ʼn oorheersende rol in die ervaring van die onderskeie uitkomste.

ʼn Verdere variasie op hierdie tema is dat wanneer in stede van ʼn vaste bedrag, ʼn vaste persentasie (byvoorbeeld 5% ) van die belegging gereeld onttrek word. Weereens gaan die uiteindelike opbrengste verskil, asook die inkomstebedrae wat vanuit die verskillende beleggings ontvang sal word.

Voorbeeld 3:

fixed percentage withdrawn	5%	Fund A	Fund B	Fund C	Fund D
total income		43.81	81.13	52.11	62.44
end capital		134.80	134.80	134.80	134.80
annualised return		6.8%	9.7%	7.7%	8.5%

Dus, vanuit bogenoemde voorbeelde behoort dit duidelik te wees dat opbrengsvergelykings tussen verskillende fondse vol slaggate is omrede die spesifieke tydstip en spesifieke transaksies wanneer die vergelyking gemaak word so ʼn bepalende rol kan speel in die uitkoms daarvan. Ongelukkig is dit moontlik dat fondsveranderinge gebaseer slegs op die jongste amptelike opbrengsprestasies juis op die verkeerdste tye gemaak kan word. Interessantheidshalwe, navorsing, plaaslik en internasionaal, staaf juis dat beleggers hul tydsberekeninge oorwegend verkeerd het en sodoende hulself met hul keuses benadeel.

As al die bogenoemde u verward laat voel, goed so! Veranderinge kan nie net lukraak volgens die jongste statistieke gemaak word nie. Wat volgens my belangriker is as om slegs “koud” na opbrengsprestasies te kyk, is om uit te vind of jy jouself kan vereenselwig met die beleggingsfilosofie en prosesse van die fondsbestuurder. Dit verg natuurlik moeite, gebeur dikwels “agter die skerms” en neem ook tyd om daardie vertroue in te win. Maar eerder dit as die dolle, futiele gejaag na die jongste wenners!

Gereelde verslagdoening van my beleggings: Lei dit tot beter prestasies?

Ons almal weet dat gereelde monitering en toesig van ons dagtake en verantwoordelikhede ‘n voorvereiste is om sukses daarmee te behaal. Menige besigheid het al gesink juis omdat hierdie aspek agterweё gelaat is en nie soseer die besigheidsmodel as sulks misluk het nie. Instinktief is dit wat ons met ons geldsake ook wil doen; enersyds omdat ons hard gewerk het daarvoor en andersyds daar ‘n emosionele verbintenis daarmee is en ons vrees dat beleggings kan skeefloop indien ons nie daarna omsien nie.

Vervolgens sal ek redeneer dat gereelde verslagdoening van beleggings tot kontraproduktiewe optredes en prestasies mag lei, veral as ons nie bewus is van die werking en wispelturige aard van finansiёle markte nie. Hiermee bedoel ek nie dat gereelde verslagdoening ‘n onding is nie, maar dat sodanige rapportering behoorlik gekonteksualiseer moet word alvorens beleggingsbesluite geneem kan word.   

Veronderstel ek kon aan u ‘n goed-gediversifiseerde belegging met ‘n langtermyn gemiddelde opbrengs van 15% per jaar en ‘n standaardafwyking (prysvolatiliteit) van 12% voorstel – tipies die profiel van ‘n gebalanseerde fonds met ‘n matige risikoprofiel. Statisties gesproke impliseer dit dat ek kan verwag dat die belegging nege uit tien jare ‘n positiewe opbrengs sal oplewer. Die meeste beleggers sal saamstem dat ‘n 90% suksessyfer (positiewe opbrengste jaar op jaar) ‘n aanvaarbare risikoprofiel is, gegewe die verwagte opbrengste wat ter sprake is.

Maar nou kom die interessante deel – hoe sou die profiel van die fonds lyk indien my oorsigtydperk kwartaalliks, maandeliks of selfs weekliks (daagliks!) sou wees? Dit is hier waar baie beleggers klei trap en inderwaarheid deur korttermyn statistieke gekul word. Die waarheid is dat oor hierdie korter termyn periodes die belegging baie meer riskant voorkom. Byvoorbeeld, op ‘n kwartaalbasis sou ons kon verwag dat die fonds 75% van die tyd positiewe opbrengste sou oplewer – miskien nog aanvaarbaar – maar met maand-op-maand ontleding verlaag die waarskynlikheid na 60% en met ‘n weeklikse oorsig is dit bykans dieselfde as met die opskiet van ‘n muntstuk of die waardes in ‘n bepaalde week gaan styg of daal.

Skielik word die belegging wat vantevore as aantreklik teen ‘n redelik konserwatiewe risikoprofiel aangebied is, nou ‘n hoё-risiko belegging vir die belegger. Ongelukkig is dit ook so dat beleggers aansienlik meer ongemak verduur met dalende beleggingswaardes as die teenoorgestelde emosie wat stygende waardes ontlok. Derhalwe is dit nie verbasend dat beleggers in sulke nehatiewe periodes oorhaastig mag besluit dat sulke beleggings te riskant is nie en liefs besluit om daaruit te onttrek.

Inderwaarheid het niks aan die langer termyn verwagtinge van die belegging verander nie, maar die belegger het slegs deur die verkeerde bril (tydsraamwerk) daarna gekyk en verkeerde gevolgtrekkings gemaak. Weereens, gereelde verslagdoening kan nie skade doen as die belegger weet waarna om te kyk nie, maar ongelukkig bestaan die vermoede dat daar juis baie beleggers is wat die verkeerde besluite gegrond op die verkeerde tydsraamwerk neem. Ironies genoeg het die beleggingsbedryf in sy strewe na deursigtigheid en gereelde verslagdoening juis dalk swak beleggersgedrag aangemoedig.